Táo bón là một trong số những căn bệnh rất thường gặp ở đối tượng trẻ em. Đây được xem là dấu hiệu quan trọng, cảnh báo việc hệ tiêu hóa của bé đang không được khỏe mạnh, hoặc trong chế độ ăn của bé thiếu chất xơ dẫn đến khó tiêu hóa. Nếu ba mẹ không để ý và để tình trạng táo bón diễn ra lâu ngày thì sức khỏe của bé sẽ bị ảnh hưởng, việc điều trị theo đó cũng khó khăn hơn rất nhiều. Vậy đâu là nguyên nhân dẫn đến trẻ bị táo bón? Chúng ta có những cách phòng tránh hiệu quả nào? Độc giả hãy cùng tham khảo qua chia sẻ tổng hợp sau đây của chúng tôi nhé.
Mục Lục
Một số thông tin cần biết về bệnh táo bón ở trẻ nhỏ
Thế nào là táo bón ở trẻ em?
Táo bón ở trẻ là khi trẻ khó khăn trong việc đại tiện vì phân khô cứng. Có thể nói, táo bón là tình trạng rối loạn tiêu hóa phổ biến ở trẻ em, nhất là lứa tuổi từ 0 – 5 tuổi. Bạn có thể nhận biết một đứa trẻ bị táo bón qua các dấu hiệu như:
– Số lần đi cầu ít hơn 3 lần mỗi tuần (đối với trẻ sơ sinh là ít hơn 2 lần/ngày).
– Khi đi đại tiện phải rặn mạnh, đau đớn do phân khô cứng, gồ ghề
– Trong một số trường hợp còn có máu trong phân của trẻ
Nguyên nhân khiến bé bị táo bón
Trên thực tế, 90-95% trường hợp táo bón gặp ở trẻ em là táo bón chức năng. Táo bón chức năng thường không tìm thấy những bất thường đường tiêu hóa, không có tổn thương thực thể. Chỉ trong một số ít trường hợp, chứng táo bón là dấu hiệu của một bệnh lý thực sự. Cần phải đưa trẻ đi khám bác sĩ khi tình trạng này kéo dài từ 2-3 tuần mà các biện pháp điều trị thông thường không cải thiện. Chỉ khi biết rõ nguyên nhân gây táo bón ở trẻ thì cha mẹ mới có cách phòng chống táo bón ở trẻ được. Vậy đâu là nguyên nhân gây táo bón ở trẻ?
Chế độ ăn uống
+ Trẻ ăn quá nhiều thực phẩm giàu chất béo và ít chất xơ. Chúng bao gồm thức ăn nhanh, đồ ăn vặt và nước giải khát.
+ Trẻ không uống đủ nước
+ Có một sự thay đổi trong chế độ ăn uống. Điều này bao gồm khi trẻ thay đổi từ sữa mẹ sang sữa bột, hoặc khi trẻ bắt đầu ăn thức ăn đặc.
+ Trẻ có thể bị táo bón do sữa công thức được pha không đúng tỷ lệ. Mẹ bị táo bón kinh niên cho con bú có thể làm trẻ mắc chứng táo bón. Khẩu phần ăn hàng ngày của trẻ quá ít chất xơ. Trẻ có thói quen không hoặc ăn quá ít rau và trái cây tươi, uống rất ít nước.
Một số nguyên nhân khác
– Ít vận động sẽ khiến ruột làm việc kém hiệu quả hơn.
– Vì một lý do nào đó mà trẻ nhịn không đi tiêu hoặc thời điểm trẻ chuyển giao giữa bú mẹ và ăn dặm, lo lắng học hành….cũng dẫn đến táo bón
– Trẻ mắc một số bệnh lý:
+ Các vấn đề về đường ruột, trực tràng hoặc hậu môn
+ Các vấn đề về hệ thần kinh, chẳng hạn như bại não
+ Các vấn đề nội tiết, chẳng hạn như suy giáp
+ Một số thuốc điều trị bệnh cũng dẫn đến táo bón ở trẻ. Ví như chất bổ sung sắt, một số loại thuốc chống trầm cảm và chất ma túy như codeine
Bé thường hay gặp hiện tượng táo bón ở giai đoạn nào?
– Giai đoạn trẻ tập ăn dặm: Trẻ đang từ bú mẹ hoặc bú bình chuyển sang ăn thức ăn đặc hơn có thể bị táo bón do ăn không đủ lượng chất xơ và uống không đủ nước.
– Giai đoạn tập ngồi bô hay bồn cầu: Trẻ có nguy cơ bị táo bón trong giai đoạn này vì nhiều nguyên nhân sau đây:
+ Chế độ ăn cần cho trẻ ở giai đoạn này vẫn còn phụ thuộc nhiều vào sữa nên trẻ dễ bị thiếu hụt chất xơ làm phân khô cứng gây ra táo bón.
+ Khi trẻ không thích hoặc chưa sẵn sàng để ngồi vào “chỗ mới” vì cảm giác khó chịu. Phản xạ thông thường của trẻ sẽ là cố gắng “nhịn”, nhất là đối với những trẻ bị đi phân cứng hoặc đau khi đi tiêu.
– Giai đoạn đi học: Một số bé “nhịn” đi tiêu vì không muốn dùng nhà vệ sinh tại trường. Do trẻ không quen hoặc có cảm giác quá “công cộng”. Điều này cũng có thể gây nên chứng táo bón ở trẻ em.
Những cách phòng bệnh táo bón ở trẻ hiệu quả nhất
Ý nghĩa của việc phòng bệnh táo bón ở trẻ là để tránh được những biến chứng táo bón ở trẻ đồng thời giúp trẻ trẻ có một hệ tiêu hóa tốt, phát triển toàn diện. Thực tế thì cách phòng chống táo bón ở trẻ em không quá khó. Tùy thuộc vào triệu chứng, nguyên nhân, lứa tuổi và sức khỏe bạn để bạn lựa chọn cách chữa và phòng chống bệnh táo bón ở trẻ.
Thay đổi chế độ dinh dưỡng
– Cho trẻ uống nhiều nước hơn. Uống đủ nước và các loại nước trái cây khác sẽ giúp phân di chuyển dễ dàng hơn qua ruột. Việc thay đổi lượng nước cần dựa vào cân nặng và lứa tuổi. Nhưng hầu hết trẻ em tuổi đi học cần ít nhất 3 đến 4 ly nước mỗi ngày. Nếu trẻ bị táo bón trong giai đoạn chuyển từ sữa mẹ sang thức ăn đặc, hãy cho trẻ tập uống 1 ly nước nước táo, lê, hoặc nước mận mỗi ngày. .
– Bổ sung nhiều chất xơ: Các loại thực phẩm giàu chất xơ (như trái cây, rau và bánh mì nguyên hạt) có thể giúp ngăn ngừa táo bón. Chất xơ không thể được tiêu hóa, vì vậy nó giúp làm sạch ruột bằng cách di chuyển ruột dọc theo.
– Nếu trẻ uống sữa bò bị táo bón: mẹ nên pha sữa loãng hơn bình thường một chút. Hoặc mẹ pha thêm vào sữa một thìa cà phê nước ép trái cây như cam, quýt… cho trẻ uống. Đây không chỉ là cách phòng bệnh táo bón ở trẻ em mà nó còn được áp dụng cho mọi lứa tuổi khác nhau.
Các biện pháp phòng tránh hữu hiệu khác
– Đảm bảo trẻ có đủ tập thể dục: Hoạt động thể chất thúc đẩy ruột đi vào hoạt động là cách phòng bệnh táo bón ở trẻ em khá hiệu quả. Hãy cho trẻ ra ngoài chơi đùa thay vì ngồi xem TV hay điện thoại.
– Phát triển một lịch trình bữa ăn thường xuyên: Ăn uống là một chất kích thích tự nhiên cho ruột, do đó, các bữa ăn đều đặn có thể giúp trẻ phát triển thói quen đi cầu bình thường. Nếu cần thiết, hãy để trẻ ăn sáng sớm hơn một chút để trẻ có thể đi đại tiện ở nhà trước khi đến trường. Đây là cách phòng táo bón ở trẻ em sợ đi vệ sinh ở trường hay nơi công cộng.
– Thói quen ruột tốt: Cố gắng đưa trẻ vào thói quen vệ sinh thông thường. Cho trẻ ngồi vào nhà vệ sinh ít nhất hai lần một ngày trong ít nhất 10 phút. Nên làm điều này ngay sau bữa ăn. Bạn nên tìm cách để trẻ thực hiện điều này một cách thoải mái nhất. Đây cũng là mẹo hay giúp phòng bệnh táo bón ở trẻ.
Ngoài các biện pháp trên, mẹ cũng có thể xoa bụng cho trẻ theo khung đại tràng từ phải qua trái 3 – 4 lần vào khỏang cách giữa hai bữa ăn để kích thích làm tăng nhu động ruột.
Kết luận
Trên đây là một số biện pháp phòng chống táo bón hiệu quả. Với những trẻ bị táo bón do bệnh lý, mẹ nên đưa bé đi khám và điều trị sớm bệnh lý đó. Khi khỏi bệnh tình trạng táo bón của bé cũng sẽ được cải thiện.
Ngoài ra trẻ nhỏ cũng là đối tượng hay bị táo bón do thuốc bởi thường xuyên mắc bệnh. Khi cho bé dùng thuốc nếu có hiện tượng táo bón, mẹ nên hỏi ý kiến bác sĩ kê đơn để đổi thuốc hoặc giảm liều … tránh táo bón ở trẻ.
Lưu ý: trong một số trường hợp, nếu việc phòng táo bón ở trẻ em trên không hiệu quả với bé nhà bạn thì bạn nên đưa bé đi khám để được điều trị kịp thời. Vì có thể táo bón chỉ là biểu hiện của một vấn đề sức khỏe nào khác.